Báo cáo về chỉ số minh bạch bất động sản toàn cầu (GRETI) của JLL và LaSalle (công bố hai năm một lần) đánh giá tính minh bạch của bất động sản đang trở nên quan trọng trong thời điểm có nhiều bất ổn; và những thị trường mới nổi minh bạch nhất cũng ngày càng phát triển.
SINGAPORE LẦN ĐẦU TIÊN LỌT VÀO NHÓM “MINH BẠCH CAO”
Theo nghiên cứu của Công ty Tư vấn bất động sản toàn cầu Jones Lang Lasalle (JLL), tính minh bạch đã tăng ở hầu hết các quốc gia và vùng lãnh thổ kể từ báo cáo năm 2022, nhưng chỉ số này cho thấy châu Âu vẫn là khu vực minh bạch nhất, và thị trường bất động sản thương mại với tính minh bạch nổi trội đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ. Trong số quốc gia cải thiện hàng đầu có Hoa Kỳ, Canada, Pháp, Úc. Đặc biệt còn cả Singapore lần đầu tiên lọt vào nhóm “minh bạch cao”…
Nhóm quốc gia hàng đầu ước tính thu hút được hơn 1,2 nghìn tỷ đô la đầu tư vào bất động sản thương mại trong suốt hai năm qua, chiếm 80% số tiền đầu tư trên toàn cầu, đánh dấu vị trí dẫn đầu trong sự phục hồi theo chu kỳ về tính thanh khoản khi hoạt động của thị trường vốn tăng lên.
Cùng với Singapore, nhiều quốc gia ở châu Á cũng có mức cải thiện về tính minh bạch kể từ năm 2022. Theo đó, Ấn Độ là quốc gia cải thiện tính minh bạch hàng đầu, với phạm vi dữ liệu rộng lớn và chất lượng cao trên khắp các lĩnh vực bất động sản, từ công nghiệp đến trung tâm dữ liệu.
Tương tự, Nhật Bản, Úc, các thành phố ở Trung Quốc đại lục, Hàn Quốc, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Ả Rập Xê Út tiếp tục chứng kiến sự tiến bộ vào năm 2024. Ngược lại, khu vực châu Phi cận Sahara lại ít tiến bộ nhất về tính minh bạch, mặc dù một số dấu hiệu cải thiện ghi nhận xuất hiện ở Kenya, Nigeria và Ghana.
Ông Richard Bloxam, Giám đốc điều hành, Thị trường vốn, JLL, cho rằng các nhà đầu tư đang tập trung vào tính minh bạch trên thị trường bất động sản toàn cầu, nhất là khi căng thẳng địa chính trị ngày càng tăng.
Theo ông Brian Klinksiek, Giám đốc cấp cao Khối Nghiên cứu và chiến lược toàn cầu về quản lý đầu tư JLL, những quốc gia mà giá cả minh bạch và quy tắc rõ ràng, đặc biệt ở lĩnh vực chuyên ngành và lĩnh vực nhỏ khác rất có khả năng dẫn đầu quá trình phục hồi thanh khoản bất động sản, giữa bối cảnh phạm vi đầu tư được mở rộng cả về chiều rộng lẫn chiều sâu.
TRÍ TUỆ NHÂN TẠO THÚC ĐẨY CƠ HỘI TRÊN THỊ TRƯỜNG
Ông Richard Bloxam đánh giá trong tương lai, các động lực bổ sung gồm: trí tuệ nhân tạo (AI), tiêu chuẩn cao hơn về tính bền vững sẽ khiến nhà đầu tư đẩy mạnh việc tìm kiếm thị trường bất động sản có tính minh bạch tốt hơn.
Hiện nay, theo ước tính của JLL, khoảng 500 công ty đang cung cấp dịch vụ AI cho ngành bất động sản và ghi nhận mức đầu tư tăng đáng kể. Kết quả nghiên cứu ban đầu cho thấy, AI sẽ tiếp tục thúc đẩy tính minh bạch trong toàn ngành với khả năng xem xét, tóm tắt một khối lượng lớn dữ liệu; phân tích, tự động hóa quản lý tòa nhà; cung cấp năng lực thiết kế kiến trúc và đô thị. Tuy nhiên cùng với cơ hội lớn mang lại, nhiều chuyên gia, nhà hoạch định chính sách còn nêu ra những rủi ro của AI và đã đưa ra chính sách cụ thể để đảm bảo triển khai công nghệ một cách có trách nhiệm, giúp duy trì tính minh bạch (Sắc lệnh hành pháp của Hoa Kỳ về AI; Đạo luật AI của EU…).
Mặt khác, tính bền vững cũng đánh dấu sự cải thiện lớn trong Chỉ số 2024, khi các quốc gia đang chạy đua giảm một nửa lượng khí thải carbon vào năm 2030, để đáp ứng Thỏa thuận Paris. Việc đưa ra lộ trình khử cacbon bắt buộc đã đặt ra tiêu chuẩn về hiệu suất xây dựng, yêu cầu về tính bền vững và cam kết mới của công ty.
Theo đó, Pháp, Nhật Bản và 40 thành phố của Hoa Kỳ cam kết thông qua Tiêu chuẩn hiệu suất xây dựng, yêu cầu sử dụng năng lượng hoặc giảm phát thải của tòa nhà vào năm 2026. Các thị trường này đưa ra một lộ trình dài hạn, rõ ràng, hướng đến bất động sản bền vững, minh bạch, cho phép người thuê tự tin quyết định, giúp chính phủ đáp ứng mục tiêu giảm cacbon, nhà đầu tư bảo vệ được danh mục đầu tư.
Mặc dù đạt được nhiều tiến bộ đáng kể, song JLL nhận định số liệu về tính bền vững vẫn nằm trong số các số liệu kém minh bạch nhất trên toàn cầu. Ngoài các thị trường bất động sản minh bạch, tại một số thị trường khác, tiêu chuẩn bắt buộc về hiệu suất xây dựng, công khai mức sử dụng năng lượng của tòa nhà, báo cáo rủi ro khí hậu và lập kế hoạch phục hồi vẫn hạn chế.
Do đó, tỷ lệ cải tạo tòa nhà giảm phát thải carbon cần tăng gấp ba lần để phù hợp với lộ trình giảm phát thải carbon ròng bằng 0, nhất là khi nhu cầu tòa nhà xanh mới chỉ đáp ứng 30% nhu cầu không gian văn phòng ít carbon tại một số thị trường vào năm 2030.
Dự kiến, sự minh bạch về tính bền vững còn tăng trưởng trong hai năm tới trên khắp các nền kinh tế lớn nhất thế giới là Hoa Kỳ, EU, Vương quốc Anh, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada và Úc khi yêu cầu mới được ban hành.